Od końca kwietnia 2017 roku każda zainteresowana osoba ma możliwość sprawdzenia liczby punktów karnych przez internet. To spore udogodnienie, bo wcześniej konieczna była wizyta z dokumentami w jednostce policji.
Możliwość zdalnego sprawdzenia „zdobytych” punktów karnych to zasługa kolejnego etapu rozwoju usług elektronicznych związanych z rozbudową Centralnej Ewidencji Pojazdów i Kierowców, lepiej znanej jako CEPiK. Jest to system informatyczny, a w zasadzie baza danych, zawierająca informacje dotyczące pojazdów mechanicznych, zarejestrowanych na terenie Rzeczpospolitej Polskiej oraz osób dysponujących uprawnieniami do ich prowadzenia.
Głównymi założeniami, które przyświecały pomysłodawcom oraz twórcom systemu CEPiK były: ograniczenie oszustw celnych i ubezpieczeniowych, utrudnienie handlu kradzionymi pojazdami oraz poprawa bezpieczeństwa uczestników ruchu, a także poprawa efektywności i komfortu pracy wydziałów komunikacji oraz policji.
W założeniu system CEPiK ma być w pełni kompatybilny z podobnymi rozwiązaniami obowiązującymi w innych krajach Unii Europejskiej, ale – jak pokazują doświadczenia z etapów testów i wdrożeń – do osiągnięcia tego celu jeszcze długa droga i wiele problemów natury technicznej i legislacyjnej do pokonania.
Jak działa CEPiK?
CEPiK jest dość złożonym przedsięwzięciem. Zarządzanie i odpowiedzialność za jego rozwój zmieniały się na przestrzeni czasu, bowiem początkowo stworzenie systemu było w gestii Ministerstwa Spraw Wewnętrznych, aby ostatecznie trafić pod skrzydła Ministerstwa Cyfryzacji. Nietrudno się domyślić, że skutkiem takich roszad było zarówno przekroczenie planowanych kosztów, jak i wstępnie zadeklarowanych terminów realizacji.
Po pokonaniu wszelkich trudności, które zazwyczaj towarzyszą wdrożeniu rozbudowanego systemu teleinformatycznego, ostatecznie jednak CEPiK zaczyna działać.
W bazie są gromadzone dane dotyczące właściciela (dokument stwierdzający posiadanie stosownych uprawnień, zatrzymań dokumentu stwierdzającego uprawnienia i jego zwrotów, cofnięcie i przywrócenie uprawnień lub ewentualny zakaz prowadzenia pojazdów) oraz przebiegu eksploatacji takich, jak: kradzież i ewentualne odnalezienie pojazdu, nadanie numerów nadwozia lub silnika, wydanie i/lub utrata dowodu rejestracyjnego, tablic rejestracyjnych, pozwolenia i/lub tymczasowych tablic rejestracyjnych, karty pojazdu, zatrzymanie dowodu rejestracyjnego lub pozwolenia czasowego, termin kolejnego badania technicznego, zawarcie umowy ubezpieczenia OC posiadacza.
Sprawdzanie punktów karnych kiedyś i obecnie
Dotychczas procedura sprawdzenia liczby posiadanych punktów karnych wymagała od kierowcy udania się na komisariat policji. Trzeba było zabrać za sobą dokument tożsamości, czyli dowód osobisty, prawo jazdy lub paszport. Uzyskanie informacji nie wiązało się z dodatkowymi kosztami, chyba że potrzebne było zaświadczenie na piśmie. W takiej sytuacji wiązało się to z wydatkiem 17 złotych. Kwota niewielka, lecz dodatkową komplikacją była konieczność wpłaty na konto urzędu gminy, miejscowo odpowiadającego lokalizacji komisariatu.
Tak było do 24 kwietnia 2017 roku, albowiem od tego dnia istnieje możliwość sprawdzania punktów bez opuszczania domu. Na stronie internetowej https://obywatel.gov.pl/, prowadzonej przez Ministerstwo Cyfryzacji, można tego dokonać bezpłatnie o każdej porze dnia i nocy. Niezbędnym wymogiem jest jednak posiadanie tzw. Profilu Zaufanego (eGO).
Profil zaufany – konieczny do sprawdzenia punktów karnych w internecie
Profil zaufany jest darmowym narzędziem, dzięki któremu możliwe jest potwierdzenie swojej tożsamości w internecie. Za jego pomocą można łatwo, szybko i bezpiecznie wysyłać oraz sprawdzać dokumenty w różnych serwisach urzędowych. Profil Zaufany można założyć na dwa sposoby – w punkcie potwierdzającym lub przez internet.
Pierwszy sposób polega na wysłaniu swoich danych, a następnie potwierdzeniu ich w wybranym punkcie (na dziś dostępnych jest niemal 1500 lokalizacji na terenie kraju i poza granicami – wszystkie są podane na podanej powyżej stronie internetowej).
Druga metoda, czyli za pomocą internetu, dostępna jest np. w ramach usług bankowości elektronicznej niektórych banków (PKO BP, Inteligo, ING, Millenium i Pekao). Należy zalogować się do usług bankowości internetowej swego banku, a nstępnie postępować zgodnie ze szczegółowymi wskazówkami. Profil Zaufany jest ważny przez 3 lata od chwili założenia.
Zła informacja jest taka, że jeżeli nie posiadamy konta w wyżej wymienionym banku ani Profilu Zaufanego, to aby sprawdzić punkty karne w internecie, będziemy musieli mimo wszystko udać się do określonej placówki.
Sprawdzanie punktów karnych on-line krok po kroku
Ponieważ Profil Zaufany zawiera dane wrażliwe (imię, nazwisko, PESEL oraz adres email), warto zachować podobne środki ostrożności jak przy logowaniu do poczty elektronicznej lub konta bankowego, czyli upewnić się, że połączenie jest bezpieczne. Poinformuje o tym ikona kłódeczki lub adres rozpoczynający się od https, a nie zwykłego http (ten protokół nie jest zabezpieczony). Za sprawą wykorzystania protokołu https dane są zaszyfrowane, a więc dużo trudniejsze do przechwycenia.
Minimalne wymagania sprzętowe dla komputera klienckiego (czyli używanego przez osobę logującą się) to system Windows XP (i wszystkie nowsze), iOS X Lion 10.7 (i wszystkie nowsze) oraz w miarę współczesne systemy operacyjne z rodziny GNU/Linux: Debian (minimum dystrybucja 6 lub nowsze), Fedora (17 i nowsze) oraz Ubuntu (12 i nowsze). Jeśli chodzi o wersje przeglądarek (czyli programów umożliwiających przeglądanie stron internetowych), to akceptowane są następujące wersje: Google Chrome (od wersji 12 wzwyż), Internet Explorer (od wersji 8.0), Mozilla Firefox (od 5.0), Safari (od wersji 5).
Po wejściu na stronę https://obywatel.gov.pl/ należy kliknąć „Sprawdź swoje punkty karne”, następnie aktywny link „przez internet” i wreszcie „sprawdź swoje punkty karne”. Po przeniesieniu na stronę logowania do Profilu Zaufanego należy wybrać jedną z trzech możliwości zalogowania:
- przez klasyczny login i hasło,
- przez bankowość elektroniczną,
- przez certyfikat kwalifikowany, czyli inaczej podpis elektroniczny, wykorzystujący szyfrowanie kluczem prywatnym i publicznym.
Po zalogowaniu pojawi się „wniosek o dostęp do usługi online na platformie obywatel.gov.pl”, który należy podpisać klikając „podpisz profilem zaufanym”. Kolejnym, ostatnim już krokiem, jest podanie kodu jednorazowego. Po uwierzytelnieniu wyświetli się liczba punktów karnych oraz data i miejsce wykroczenia, a także dane kierowcy i samochodu.
Ministerstwo Cyfryzacji informuje, że w najbliższym czasie będą uruchamiane kolejne usługi oferowane w ramach programu CEPiK 2.0. Będą to:
- możliwość uzyskania szczegółowych informacji o pojeździe – „Mój pojazd”,
- możliwość uzyskania danych o uprawnieniach kierowcy – „Uprawnienia kierowcy”,
- pozyskanie informacji na temat szkół jazdy – „Sprawdź szkołę jazdy i instruktora”,
- usługa udostępniania pracodawcom danych na temat zawodowych kierowców – „Udostępnij swoje dane pracodawcy”
- powiadamianie emailem lub smsem o terminach badania technicznego, terminu ważności polisy – „Przypomnij o terminach”.
Plany są więc ambitne, a ich realizacja z pewnością nie będzie całkiem bezproblemowa. Jednak gdy wejdą w życie, znacznie podniosą komfort pracy i szybkość przepływu najważniejszych informacji.
