Dziś utrata prawa jazdy dla wielu byłaby porównywalna do utraty ręki. Bez prawka nie można bowiem prowadzić samochodu, a to w wielu przypadkach oznacza brak możliwości zarabiania. Dlatego dobrze mieć świadomość, kiedy możliwe jest zatrzymanie prawa jazdy. Nie tylko bowiem w przypadku przekroczenia granicy 24 punktów karnych.
Możliwości odebrania prawa jazdy reguluje Kodeks drogowy, a dokładnie artykuł 135 ustawy Prawo o ruchu drogowym. W artykule tym znajdziemy listę możliwych sytuacji, które będą skutkować zatrzymaniem prawa jazdy. W kolejnych punktach ustawa precyzuje dalsze postępowanie z prawem jazdy, możliwości jego odwołania oraz inne przypadki.
Punkty karne, nadmierna prędkość i alkohol
Te trzy powody są najczęstszą obecnie przyczyną odbierania kierowcom prawa jazdy. Przekroczenie limitu 24 punktów karnych (20 dla kierowców z krótszym niż rok stażem za kierownicą) będzie skutkować odebraniem uprawnień i koniecznością zdania jeszcze raz egzaminu. Teoretycznie już podczas zatrzymania związanego z popełnionym wykroczeniem policjant odbierze nam prawo jazdy. Wówczas jednak otrzymamy pokwitowanie, z którym przez 24h będziemy mogli legalnie poruszać się samochodem. Jeśli jakimś zrządzeniem losu prawo jazdy nie zostanie nam odebrane, nie cieszmy się. Najprawdopodobniej przyjdzie wezwanie o zwrot dokumentu bądź zostanie nam ono zabrane podczas następnej kontroli drogowej. No, chyba że nastąpił jakiś błąd w systemie i jakimś cudem punkty karne na naszym koncie ulotniły się. Radzimy jednak nie liczyć na takie szczęśliwe zbiegi okoliczności.
Prawo jazdy zostanie nam również odebrane (na 3 miesiące) za nadmierną prędkość. A dokładniej za jazdę zbyt szybką o ponad 50 km/h od dozwolonej w danym miejscu. I tylko, gdy będzie się to działo na obszarze zabudowanym. Podobnym w skutkach wykroczeniem będzie przewożenie większej liczby osób, niż określoną w dowodzie rejestracyjnym. Tu również otrzymamy pokwitowanie, które pozwoli nam przez dobę jeszcze poruszać się naszym autem.
Kolejną sytuacją, w której automatycznie utracimy prawko jest jazda pod wpływem alkoholu bądź innego środka odurzającego. Sprawa wówczas nie skończy się wyłącznie na zarekwirowaniu dokumentów, lecz z automatu jest kierowana do sądu.
Nieczytelne prawo jazdy
Inną grupą sytuacji, które mogą zakończyć się zabraniem prawa jazdy, są kwestie związane z samym dokumentem. Policjant może nam je odebrać, gdy dokument będzie nieczytelny, minie termin jego ważności, bądź policjant stwierdzi, że był podrabiany. W tym ostatnim przypadku również sprawa zapewne zakończy się w sądzie.
W powyższych przypadkach otrzymamy również pokwitowanie, które pozwoli nam poruszać się przez siedem dni samochodem. W tym czasie powinniśmy móc zdążyć złożyć wniosek w wydziale komunikacyjnym o wydanie nowego dokumentu.
Inne sytuacje
Przepisy mówią również o możliwości zabrania prawa jazdy, gdy policjant będzie miał uzasadnione podejrzenie, że kierowca popełnił przestępstwo lub wykroczenie, za które może być orzeczony zakaz prowadzenia pojazdów. To dość ogólny przepis. Dotyczy on głównie spowodowania niebezpieczeństwa w ruchu drogowym.
Przypomnijmy, że od 4 czerwca 2018 r. (gdy zacznie obowiązywać kolejna część systemu CEPiK 2.0) przepisy dla młodych kierowców będą bardziej restrykcyjne. Będą oni mogli stracić prawo jazdy, gdy w okresie próbnym popełnią trzy wykroczenia drogowe bądź jedno przestępstwo przeciwko bezpieczeństwu w komunikacji.
Co po zatrzymaniu prawa jazdy?
W ciągu 7 dni od zatrzymania prawa jazdy przez policjanta powinno ono trafić do odpowiedniego organu. W zależności od sytuacji będzie to sąd, prokurator bądź starosta. W ciągu 14 powinna zostać wydana decyzja o zatrzymaniu prawka bądź jego zwróceniu. Wówczas też kierowca może wnieść zażalenie od takiej decyzji. W zależności od powodu zatrzymania prawa jazdy, możemy je otrzymać bądź po upływie określonego czasu, bądź po ponownym zdaniu egzaminu państwowego.
Zatrzymanie prawa jazdy dożywotnio
Z reguły zatrzymanie prawa jazdy jest okresowe i po odbyciu kary zostanie nam ono zwrócone. Są jednak przypadki, w których nigdy więcej nie będziemy mogli wsiąść za kierownicę auta. Dożywotnio utracimy uprawnienia do prowadzenia pojazdów, gdy pod wpływem alkoholu lub innego podobnie działającego środka spowodujemy wypadek z rannymi bądź ofiarami śmiertelnymi. Również gdy uciekniemy z miejsca wypadku. Kolejną przesłanką za dożywotnią utratą prawa jazdy jest kolejne przyłapanie na prowadzeniu samochodu pod wpływem alkoholu lub narkotyków.
