Wszystkie samochody poruszające się po drogach publicznych muszą posiadać tablice rejestracyjne, które są zarówno podstawowym jak i unikalnym znakiem identyfikującym pojazd i jego właściciela. Uprawnione służby drogowe (np. policja, straż miejska) w oparciu o numer rejestracyjny są w stanie sprawdzić, czy pojazd ma opłacone OC, ważny przegląd techniczny oraz, czy nie figuruje w bazie skradzionych aut. Sprawdźmy jak funkcjonują tablice rejestracyjne w Polsce.
Pierwsze rejestracje
Pierwsze tablice rejestracyjne w Polsce zostały wprowadzone już w okresie międzywojennym, około 1922 roku. Początkowo służyły do znakowania pojazdów należących przede wszystkim do wojska, policji, urzędów państwowych, a wraz z rozwojem motoryzacji znakowano nimi również automobile bogatych ziemian. Tablice te, podobnie jak obecnie, miały białe tło. Znak rejestracyjny składał się z maksymalnie dwóch czerwonych liter, które oznaczały województwa oraz cyfr wskazujących numer rejestracyjny.
Współczesne tablice
Przez dziesięciolecia format, kształt i kolor tablic wielokrotnie przechodził metamorfozę, obecna ich forma została ustanowiona w 2000 roku, zaś w 2006 roku wprowadzono w nich korektę polegającą na zmianie flagi polskiej na znaczek Unii Europejskiej.
Na dzień dzisiejszy tablice rejestracyjne mają po lewej stronie niebieski pasek, na którym znajduje się u góry flaga Unii Europejskiej, a na dole skrót nazwy kraju: PL, pozostała część tablicy to białe tło z numerem rejestracyjnym, który składa się przynajmniej z 2 liter i 5 cyfr.
W zależności od rodzaju pojazdu, tablice rejestracyjne mogą przyjmować następujące rozmiary.
520×114 mm – tablice jednorzędowe dla samochodów oraz przyczep,
305×214 mm – tylne tablice dwurzędowe dla samochodów,
190×150 mm – tablice dla motocykli i ciągników rolniczych,
140×114 mm – tablice motorowerowe
Skąd to auto?
Z pewnością wielu z Was wielokrotnie zadawało sobie pytanie, co oznaczają litery występujące w numerze rejestracyjnym? Otóż pierwsza litera odnosi się do nazwy województwa lub jego stolicy, aczkolwiek występują odstępstwa od tej reguły. Wyróżnikiem warmińsko-mazurskiego została litera N – okazało się, że była to pierwsza wolna literka spośród tych tworzących nazwę Olsztyn. Na tej samej zasadzie łódzkie i lubuskie literki E i F. Druga i trzecia (o ile występuje) literka wyróżnika związane są z powiatem. Jeśli dane miasto funkcjonuje na prawach powiatu, to na tablicy pojawi się jedna literka, natomiast – jeśli jest powiatem ziemskim – dwie. I tak dla przykładu mamy:
EL – Łódź,
WGM – Grodzisk Mazowiecki,
NO – Olsztyn
FMI – Międzyrzecz
Po wyróżniku powiatu następuje wyróżnik pojazdu. Nie można jednak w tej części stosować liter B, D, I, O, Z, które swym kształtem są zbyt podobne do cyfr 8, 0, 1, 0, 2 i mogłyby być mylnie odczytywane przede wszystkim przez programy OCR.
Tablice rejestracyjne w Polsce – rodzaje:
Między innymi ze względu na rodzaj pojazdu, preferencje właściciela, tablice możemy podzielić na kilka rodzajów:
Tymczasowe – wydawane są jedynie w celu dojazdu na przegląd techniczny, wywiezienia pojazdu za granicę lub na przejazd z miejsca zakupu lub odbioru pojazdu na terenie kraju, oraz aby dojechać na badania homologacyjne – maksymalna ich ważność to 30 dni.
Indywidualne – wydawane na życzenie właściciela pojazdu za odpowiednią dopłatą (na chwilę obecną wynosi ona 1100,50 zł). W ich przypadku posiadacz pojazdu sam ustala numer, z zastrzeżeniem, że składa się on z litery i cyfry oznaczających województwo oraz wyróżnika pojazdu w postaci 3, 4 lub 5 liter, z czego maksymalnie 2 ostatnie mogą być zastąpione cyframi.
Zabytkowe – wydawane są dla samochodów i motocykli, które mają minimum 25 lat, nie są produkowane przynajmniej od 15 lat i są wpisane do rejestru dóbr kultury. W odróżnieniu od tradycyjnych tablic mają żółte tło, a po prawej stronie widnieje symbol zabytkowego samochodu lub motocykla.
Dyplomatyczne – przeznaczone dla pojazdów przedstawicielstw i misji dyplomatycznych i konsularnych państw obcych i organizacji narodowych w Polsce oraz ich pracowników korzystających z przywilejów i immunitetów dyplomatycznych. W odróżnieniu od wszystkich innych rodzajów tablic nie posiadają one tak zwanego eurobandu. Ewidencję tego rodzaju tablic prowadzi wojewoda mazowiecki. Numer rejestracyjny składa się z litery oznaczającej województwo (w rzeczywistości wykorzystywana jest tylko litera W) i 6 cyfr, z których pierwsze 3 są wyróżnikiem państwa lub organizacji, a trzy ostatnie określają przeznaczenie pojazdu.
Służb specjalnych – pierwszą literą na nich jest H, a drugą – wyróżnik służby.