Zakup nowych opon zawsze jest jednym z ważniejszych wyzwań eksploatacyjnych, przed którymi staje kierowca. Dziś wyjaśnimy wam o jakich czynnikach nie możecie zapomnieć podczas kupowania ogumienia do auta z napędem 4×4. Być może o tym nie wiecie, jednak czteronapęd ma swoje wymagania. Co grozi za ich nieprzestrzeganie? Karą niestety będzie niezwykle kosztowna awaria!
Samochody z napędem 4×4 cieszą się coraz większą popularnością w Polsce. Sytuacja dotyczy zarówno rynku pierwotnego, jak i wtórnego, a dowód mogą stanowić statystyki. Około 13 proc. wszystkich pojazdów dostępnych w ogłoszeniach sprzedaży używanych dysponuje czteronapędem. Jeszcze większy udział auta tego typu mają na rynku aut nowych. Połowa modeli wymienionych w pierwszej trzydziestce najchętniej kupowanych samochodów w Polsce w roku 2016 oferuje opcję wyboru napędu czterech kół.
O ile jeszcze na przełomie XX i XXI wieku kierowcy szczególnie upodobali sobie kombiaki wyposażone w czteronapęd, o tyle dziś coraz mocniej stawiają na różnej maści SUV-y. A tendencja ta jest jednak dosyć oczywista i idealnie wpisuje się w trend panujący na rynku światowym. Już dwa lata temu samochody sportowo-rekreacyjne stały się najchętniej kupowanym typem pojazdu w Europie. Hegemonia SUV-ów utrzymuje się do dziś i raczej nic nie wskazuje na to, że w najbliższych latach mogłaby się skończyć. A w takiej perspektywie zakup opon do samochodu 4×4 staje się jak najbardziej realnym wyzwaniem eksploatacyjnym.
Opony 4×4 – podstawa to typ ogumienia!
Podstawą podczas wyboru ogumienia do samochodu przekazującego moc silnika na cztery koła jest typ. Zdecydowana większość kierowców zdecyduje się na klasyczne opony sezonowe. Te co prawda nie sprawdzą się poza utwardzonymi szlakami, jednak to jeszcze nie wada. W końcu niewielki procent samochodów posiadających napęd 4×4 zjeżdża z asfaltu. A zalet rozwiązania jest naprawdę wiele. Kierowca na wysokiej klasy oponach letnich będzie mógł wykorzystać pełne możliwości oferowane przez silnik kombiaka czy SUV-a w ciepłe dni. Zimówki z kolei dadzą mu maksymalny poziom przyczepności przy niskich temperaturach oraz uwydatnią zalety czteronapędu.
Alternatywę – jednak już wyłącznie dla kierowców SUV-ów czy pick-upów – stanowić mogą opony uniwersalne. Ogumienie o oznaczeniu AT – All Terrain posiada zdecydowanie wzmocnioną konstrukcję oraz przeprojektowany i dużo głębszy bieżnik. Dzięki temu spokojnie powinno poradzić sobie i w płytkim piachu, i niezbyt długich przejazdach błotnych. Co więcej, w dużej mierze nadaje się też do jazdy codziennej. Kierowca musi się jedynie pogodzić z nieco mniejszą statecznością nadwozia oraz hałasem pracy ogumienia, który rośnie wraz ze wzrostem prędkości.
Napęd 4×4 to nie tylko eleganckie i rodzinne kombi, czy drogie i luksusowe SUV-y. To również potworny do przeprawowej jazdy w terenie. Do aut, które poza utwardzonymi szlakami spędzą większość swojego życia, producenci skierowali specjalny typ ogumienia. Opony terenowe o oznaczeniu MT – Mud Terrain są nastawione tylko i wyłącznie na off-road. Mają wąskie klocki i niezwykle głębokie rowki. Dzięki temu dosłownie wgryzają się w podłoże i będą w stanie wyprowadzić samochód z kryzysowej sytuacji. W tym samym czasie całkowicie nie nadają się na asfalt. Mocno ograniczają komfort jazdy, a hałas przy prędkości przekraczającej 60 km/h staje się nieznośny.
Opony terenowy wybieraj… doświadczeniem
Nie jest żadną tajemnicą, że wielbiciele samochodów terenowych wybierają ogumienie na podstawie własnych doświadczeń. Tym samym osoba zaczynająca przygodę z jazdą przeprawową, to właśnie wśród pasjonatów 4×4 powinna szukać odpowiedzi dotyczącej kupowanych opon. Gdzie najlepiej skierować pytanie? Na forum internetowym zrzeszającym fanów off-roadu, ewentualnie wielbicieli konkretnego modelu auta. Internauci z pewnością z chęcią podzielą się swoją wiedzą i doświadczeniem.
Typ opony 4×4 jest ważny, jednak nie ma się co oszukiwać. W większości przypadków czteronapęd stanowi element systemów bezpieczeństwa w aucie. A to oznacza, że kierowca zdecyduje się na ogumienie klasyczne. Co wtedy? Przede wszystkim powinien zadbać o to, aby przy każdym z kół zamontowana została identyczna opona. I pisząc identyczna, mamy na myśli identyczną, a nie o identycznych parametrach. I naprawdę ma to znaczenie. Czasami ogumienie produkowane przez różne firmy może mieć te same wymiary. Nie będzie już jednak miało tych samych parametrów dotyczących głębokości ugięcia czy punktu zerwania przyczepności. A dla sprawności napędu 4×4 ma to ogromne znaczenie.
W dzisiejszych czasach czteronapęd jest sterowany za pomocą zaawansowanej aparatury, która bardzo dokładnie analizuje sytuację drogową. A jednym z ważniejszych elementów analizy są pomiary ilości obrotów opony. Różne parametry sprawiają, że odczyty przy poszczególnych osiach będą się różnić. A tego typu błędy dosyć szybko okażą się brzemienne w skutkach. W przypadku napędów dołączanych montaż różnych opon na poszczególnych osiach sprawia, że system może dezaktywować czteronapęd. Ewentualnie ten zacznie się włączać i rozłączać bez zasadniczej przyczyny. Długotrwale utrzymujący się efekt mocno obciąży sprzęgło wielopłytkowe, przez co to z czasem ulegnie drogiej awarii.
Parametry opon 4×4 muszą być identyczne!
Jeszcze gorzej sytuacja wygląda w przypadku napędów permanentnych. Różnice w średnicy roboczej ogumienia sprawią, że międzyosiowy mechanizm różnicowy zacznie się przegrzewać w czasie jazdy. A to dosyć szybko doprowadzi do zniszczenia sprzęgła i uszczelniaczy. Remont okaże się niezwykle drogi. Możliwość stosowania opon o różnych parametrach na poszczególnych osiach pojazdu z napędem 4×4 jest dopuszczalna tylko w jednym przypadku. W sytuacji, w której takie rozwiązanie było zastosowane fabrycznie. To bowiem oznacza, że napęd został przygotowany do takiej sytuacji, a kierowcy nie grozi poważna awaria.
Oczywiście może się zdarzyć, że właściciel auta postanowi zmienić rozmiar opony zalecany przez producenta. Możliwość taka istnieje, pod warunkiem zastosowania się do kilku uwag. Przede wszystkim nadal powinny to być cztery opony identyczne. Poza tym przed podjęciem ostatecznej decyzji warto skonsultować się ze specjalistą. Może to być znający temat wulkanizator, mechanik czy po prostu autoryzowany serwis marki. Tylko w takich miejscach kierowca uzyska informację dotyczącą tego, jak nowe ogumienie wpłynie na prowadzenie, zużycie paliwa czy sposób pracy napędu. Podczas wyboru opony 4×4 o zmienionych parametrach nie można też zapominać o generalnych zasadach wyznaczonych przez prawo – ta nie może wystawać poza obrys nadkoli czy nie może ocierać o elementy mechaniczne w nadkolu.
Opony 4×4 – ta sama średnica, identycznie zużyty bieżnik
Opony 4×4 w zdecydowanej większości przypadków muszą mieć identyczne parametry. Identyczna musi być również głębokość bieżnika. Różne zużycie powierzchni styku z asfaltem zakłóca odczyty pokładowych systemów, a to ponownie grozi awarią czteronapędu. Konieczność stosowania ogumienia o identycznie zużytym bieżniku nakłada na kierowcę dwa wymogi. Po pierwsze powinien wystrzegać się kupowania opon używanych. W ich przypadku stopień zużycia nigdy nie jest taki sam! Po drugie musi pamiętać o regularnej rotacji ogumienia. Specjaliści zalecają krzyżową wymianę kół po pokonaniu każdych 15 tysięcy kilometrów.
Co jednak z oponami kierunkowymi? Wymóg krzyżowej rotacji ogumienia w samochodach z czteronapędem zdecydowanie utrudnia ich eksploatację. Przełożenie opon co 15 tysięcy kilometrów będzie wymagać nie tylko demontażu samych kół, ale również zamiany opon miejscami na felgach. Utrudnienie generuje dodatkowe koszty i sprawia, że nie każdy kierowca jest świadomy występowania nowych obostrzeń eksploatacyjnych. W efekcie specjaliści zalecają unikania stosowania opon kierunkowych w samochodach wyposażonych w napęd na cztery koła.
Podczas wyboru opony 4×4 należy pamiętać o jeszcze jednym czynniku. Mowa o budżecie! Oczywiście każdy z kierowców chciałby mieć Ferrari. Nie każdego jednak na włoskie coupe będzie stać. Podczas zakupu ogumienia jest identycznie. Choć oczywiście wszyscy kierowcy czteronapędowych kombi chcieliby posiadać w swoich autach opony premium, ich ceny czasami przyprawiają o zawrót głowy. Poszukując kompletu nowego ogumienia warto zatem zestawić potrzeby drogowe z zasobnością portfela i potężną ofertą rynkową. Tylko w ten sposób kupującemu uda się znaleźć opony, które w stu procentach będą odpowiadać jego potrzebom i możliwościom.
