Filtr osuszacz to jeden z elementów eksploatacyjnych, które trzeba regularnie wymieniać. Filtr stosowany jest w samochodach, wyposażonych w układ klimatyzacji z zaworem rozprężnym. Filtr osuszacz ma za zadanie chronić przez wilgocią najważniejszy i najdroższy element układu klimatyzacji – kompresor (sprężarkę).
Układ klimatyzacji z zaworem rozprężnym składa się z pięciu zasadniczych elementów. To sprężarka (kompresor), skraplacz, filtr osuszacz, parownik (pod deską rozdzielczą) i zawór rozprężny. Do tego dochodzi cały szereg przewodów. Aby układ klimatyzacji mógł działać, niezbędny jest czynnik chłodniczy (gaz – „stary” R134a lub „nowy” – R1234a). Oprócz niego w układzie znajduje się też olej sprężarkowy (mineralny), mający za zadanie smarowanie sprężarki (porusza się wraz z gazem). Aby układ klimatyzacji mógł pracować we właściwy sposób, musi być szczelny. Musi się w nim znajdować odpowiednia ilość czynnika chłodzącego (gazu) oraz oleju mineralnego, przeznaczonego do smarowania sprężarki.
To właśnie olej sprężarkowy ma silną tendencję do chłonięcia wody.
Jaką rolę w układzie klimatyzacji pełni filtr osuszacz?
Sprężarka klimatyzacji napędzana jest za pomocą paska wieloklinowego, który poza nią napędza przede wszystkim alternator. Sprężarka wprowadza w ruch czynnik chłodzący wraz z olejem mineralnym. Czynnik zassany jest w postaci pary i zostaje sprężony do wysokiego ciśnienia. Para, sprężona do wysokiego ciśnienia, trafia do skraplacza. Pęd powietrza (naturalny, podczas jazdy, albo wymuszony, generowany przez wentylatory) powoduje skroplenie czynnika. Dalej, już jako ciecz (cały czas pod wysokim ciśnieniem). czynnik trafia do filtra osuszacza.
Filtr osuszacz zatrzymuje wilgoć z czynnika chłodzącego i z oleju do smarowania sprężarki, wchłaniając ją i zatrzymując w materiale higroskopijnym.
Czynnik chłodzący, już w formie cieczy, cały czas pod wysokim ciśnieniem, trafia do zaworu rozprężnego. Tutaj przemienia się w mieszaninę cieczy i pary, ale już pod niskim ciśnieniem. Mieszanina trafia do parownika i zmienia się w parę o niskim ciśnieniu. Powietrze, trafiające do kabiny auta jest przez nią ochładzane do żądanej temperatury. Para trafia z powrotem do sprężarki. Cykl rozpoczyna się od nowa.
Jak zbudowany jest filtr osuszacz?
Filtr osuszacz najczęściej ma formę walca z cieniutkiego metalu (najczęściej lekkiego aluminium), w którym znajduje się materiał higroskopijny (chłonący wodę). Ma on ograniczoną chłonność i po pewnym czasie nadaje się do wymiany. Na obudowie walca znajdują się elementy, ułatwiające jego montaż.
Dlaczego osuszacz trzeba wymieniać?
Kiedy filtr straci możliwość pochłaniania wody, wilgoć zacznie trafiać do kompresora (sprężarki) układu klimatyzacji (najczęściej za sprawą oleju mineralnego). To sprawia, że urządzenie jest podatne na ataki korozji. Kompresor jest bardzo drogi, a korozja może go całkowicie zniszczyć.
Kiedy należy wymieniać filtr osuszacz klimatyzacji?
Filtr należy wymieniać co dwa lata. Po tym czasie traci on swoje właściwości higroskopijne i nie jest w stanie dłużej odbierać wody.
Zawsze należy zapoznać się z instrukcją samochodu i zaleceniami serwisowymi producenta auta. Może on bowiem nakazywać inny reżim serwisowy.
Filtr osuszacz należy też wymieniać po zaistnieniu każdego z poniższych zdarzeń:
- Po każdorazowej naprawie układu klimatyzacji, który był nieszczelny
- Po każdorazowym zamontowaniu nowych elementów klimatyzacji
- Po każdej kolizji i wypadku
- Przy stwierdzeniu spadku wydajności układu klimatyzacji (układ zwiększa spalanie, ale nie chłodzi powietrza do żądanych wielkości – w tym przypadku powodem może być też nieszczelność, brak środka chłodzącego i inne powody)
- Przy demontażu jednego lub więcej z przewodów klimatyzacji
W czasie wymiany filtra zawsze stosuje się filtr fabrycznie nowy – nie wolno stosować części z demontażu (można takowe znaleźć na aukcjach internetowych).
Filtr osuszacz jest sprzedawany w zamkniętych, hermetycznych opakowaniach. Opakowanie nie może być uszkodzone, gdyż taki filtr stracił swoje właściwości.
Opakowanie filtra otwiera się na chwilę przed jego zamontowaniem w układzie. Jeśli filtr leży otwarty dłużej, niż trzydzieści minut, nadaje się do wyrzucenia.
Ile kosztuje filtr osuszacz?
Ceny filtra zależne są od modelu samochodu, a także od producenta filtra. Cena nowych filtrów zawiera się w przedziale od 20 do 200 złotych za sztukę. Najtańsze są zamienniki, najdroższe produkty markowe.
Czy można sprawdzić stan filtra osuszacza?
W obudowie filtra powinien znajdować się wziernik, pozwalający na ocenę stanu granulatu wewnątrz obudowy.
Jak przebiega proces wymiany filtra osuszacza klimatyzacji?
Wymiany filtra można dokonać tylko w wyspecjalizowanych warsztatach, zajmujących się naprawami układów klimatyzacji. W pierwszej kolejności, przed wymianą filtra, należy skontrolować szczelność układu. Nie warto wymieniać filtra, gdy układ jest niesprawny, gdyż po pewnym czasie będzie trzeba zamontować kolejny.
Jeśli układ jest szczelny, należy usunąć (odessać) z niego gaz (czynnik chłodzący) oraz olej mineralny. Następnie wymontowuje się zużyty filtr i montuje nowy.
Po zamontowaniu filtra sprawdza się szczelność po raz kolejny, a także kontroluje odpowiedni poziom gazu (czynnika chłodzącego) i oleju, korygując je w razie potrzeby. Przeprowadza się także kontrolę wydajności układu klimatyzacji, sprawdzając wartości temperatur na nawiewach i porównując je z danymi fabrycznymi.
Wymiany filtra osuszacza najlepiej dokonać w czasie wiosennego, corocznego przeglądu klimatyzacji.