Homologacja opon, czyli opony pierwszego montażu

Homologacja opon to termin, który może u niektórych kierowców wywołać niejasność. Niektóre samochody opuszczają fabrykę na oponach homologowanych, nazywanych też oponami pierwszego montażu. Wielu kierowców zgłasza się do nas z pytaniem, co to oznacza, że opony posiadają homologację do danego pojazdu. Postanowiliśmy rozwinąć powyższe zagadnienie.

Rozwój rynku motoryzacyjnego sprawia, że nowoczesne samochody mają coraz większą moc i lepsze osiągi. Z tego względu opony muszą sprostać trudniejszym zadaniom. Optymalne przeniesienie momentu obrotowego na asfalt za pośrednictwem czterech gumowych walców, których powierzchnia styku z asfaltem jest zbliżona do kartki A4, to nie lada wyzwanie. Dlatego niektórzy producenci opon ściśle współpracują z koncernami samochodowymi z segmentu premium. Tworzą opony sprawdzające się najlepiej w konkretnych modelach aut. Ogumienie homologowane oznaczane jest jako Original Equipment (OE), a zatem staje się oryginalnym wyposażeniem samochodu dostępnego w salonie.

W tym miejscu warto podkreślić, że jako oponę homologowaną określa się taką przygotowaną pod kątem rzeźby bieżnika i mieszanki gumowej do danego modelu pojazdu. Nie należy mylić tego pojęcia z rozmiarem homologowanym, który wskazuje ustaloną przez producenta rozpiętość rozmiarów, na jakich może bezpiecznie poruszać się dany samochód.

Dlaczego koncerny oponiarskie tworzą ogumienie pierwszego montażu?

Opony pierwszego montażu produkowane są na zamówienie konkretnego producenta samochodu w jednym celu. Ich zadaniem jest wyśrubowanie poszczególnych parametrów jezdnych tak, aby polepszały pewne właściwości np. drogę hamowania lub przyczepność poprzeczną. Należy jednak pamiętać, że ogumienie OE może poprawić poziom tylko niektórych właściwości, co zwykle dzieje się kosztem innych parametrów.

Przykładowo zwiększenie przyczepności na suchej nawierzchni przekłada się zazwyczaj na zwiększone opory toczenia, a w konsekwencji – na mniejszą efektywność paliwową.

Ogumienie homologowane służy zatem do wykorzystaniu pełnego potencjału pojazdu, który trafia do sprzedaży. Zwykle przy tworzeniu opon OE używa się standardowego ogumienia klasy premium i udoskonala mieszankę lub rzeźbę bieżnika. Ze względu na koszty technologiczne zdecydowanie rzadziej produkuje się całkowicie nowy model opony do danego modelu auta. Wyjątkiem są tu producenci samochodów supersportowych takich jak Ferrari. Na zamówienie włoskiej firmy koncern Bridgestone przygotował opony Potenza S007 przeznaczone do modelu F12 Berlinetta.

Niezależnie od tego, czy opona z homologacją została przygotowana od nowa czy też stworzono ją na bazie znajdującego się w ofercie modelu, zwykle ma niepowtarzalny wzór bieżnika. Bardzo często może różnić się też składem mieszanki i konstrukcją wewnętrzną. Te wszystkie zmiany wprowadza się, aby osiągnąć pożądaną sztywność gumy. Są to parametry ważne w przypadku samochodów o zwiększonych osiągach. Umożliwiają one agresywną jazdę nie tylko na prostej, lecz także na łuku, gdyż guma ma większą odporność na podwijanie się podczas szybkiego pokonywania zakrętów.

Opony homologowane – podział na grupy

Jeśli przyjrzymy się powyższej tabeli, zauważymy, że opony homologowane stosowane są zarówno w sportowych i luksusowych markach, jak również w tych bardziej przystępnych cenowo, takich jak Dacia czy Fiat.

Warto jednak podkreślić, że w przypadku popularnych marek z segmentu średniego nie jest to ogumienie dla typowych modeli.

Zwykle chodzi o auta usportowione (np. Ford Focus RS), w których liczy się najlepsza przyczepność, lub ekologiczne, chociażby Toyota Prius – tam celem jest polepszenie efektywności paliwowej.

Opony homologowane są produkowane pod konkretny model samochodu, dlatego ich montaż do innego pojazdu niż sugerowany przez producenta mija się z celem. Z tego względu opony z homologacją zostały podzielone na trzy grupy. Pierwsza z nich to te z homologacją obowiązkową. Zaliczamy do niej modele, które są przypisane wyłącznie konkretnym samochodom. Nie jest wskazane montowanie ich w innych markach.

Druga grupa to opony z homologacją techniczną. To ogumienie może zostać założone również na samochodzie innym niż ten, do którego zostało przeznaczone, ale pod warunkiem, że spełnia wymogi producenta.

Trzecią grupą opon OE są modele dowolne, które można montować we wszystkich autach zgodnie z własnym upodobaniem. Oznacza to, że opona z homologacją dowolną była testowana na konkretnym samochodzie, ale nie ma technicznych przeciwskazań, aby jej właściwości zostały zachowane w innym modelu auta.

Czy można stosować opony inne niż te homologowane?

Opony pierwszego montażu poprawiają osiągi samochodu, dlatego jeżeli zależy nam na zachowaniu tych parametrów, zaleca się użytkowanie opon, na których samochód opuścił fabrykę.

Jeśli opony zakupione z samochodem miały ścisłą homologację pod dane auto, to należy sprawdzić w książce pojazdu, czy istnieje możliwość założenia tych bez homologacji.

W przypadku, gdy producent dopuścił taką opcję, możemy szukać alternatywy. W innym – pozostaje zakupienie dokładnie tych opon, które producent samochodu wskazał na pierwszy montaż.

Założenie opon bez homologacji może przyczynić się do zmiany właściwości jezdnych oraz utraty kontroli nad pojazdem podczas ekstremalnych sytuacji drogowych. Ponadto kontrola na stacji diagnostycznej z oponą bez homologacji na pokładzie może skończyć się zatrzymaniem dowodu rejestracyjnego. W Polsce zakup ogumienia pierwszego montażu nie jest łatwy. Przeszkodę stanowi niewielka ilość punktów dystrybucji, które zwykle ograniczają się do salonów dealerskich danej marki.