Olej w samochodzie pojawia się nie tylko w silniku. Kolejnym mechanizmem, który wymaga szczególnie troskliwego smarowania jest skrzynia biegów. Smarowidła stosowane na rynku mają to do siebie, że z czasem tracą właściwości i wymagają wymiany. Identycznie jest zatem także w tym przypadku. I to bez względu na fakt czy mówimy o przekładni automatycznej, czy manualnej. Jak wymienić olej w skrzyni biegów? O tym opowie nasz dzisiejszy poradnik.
Olej w skrzyni biegów pełni bardzo podobne funkcje jak w silniku. A przede wszystkim smaruje metalowe elementy podczas pracy. Ograniczenie siły tarcia sprawia, że wydłuża się czas życia m.in. kół zębatych czy łożysk. Za co jeszcze odpowiada smarowidło w przekładni? Poza tym podczas pracy w układzie zamkniętym zbiera zanieczyszczenia (np. opiłki), chłodzi podzespoły mechanizmu w czasie jazdy, chroni metalową obudowę od środka przed korozją, a nawet w pewnym sensie tłumi drgania występujące w czasie zmiany przełożeń.
Aby olej w skrzyni biegów mógł spełniać swoją rolę, musi mieć właściwe parametry. Te dopasowuje się nie tylko do typu przekładni, ale też np. charakteru pojazdu. Inny olej stosuje się bowiem w terenówce, a inny w samochodzie sportowym. Smarowidło stosowane w skrzyni biegów ma określoną trwałość. Z czasem traci swoje parametry, a co za tym idzie dużo gorzej spisuje się w swojej roli. Aby w ten sposób nie doprowadzić do uszkodzenia elementów przekładni, olej należy regularnie wymieniać.
Kiedy wymienić olej w skrzyni biegów? Nie ma jednego interwału
Interwał wymiany oleju w skrzyni biegów jest uzależniony od wielu czynników o podłożu i eksploatacyjnym, i technologicznym. Zazwyczaj przyjmuje się, że olej w skrzyni automatycznej powinien być po raz pierwszy wymieniony przy przebiegu na poziomie 60 – 100 tysięcy kilometrów. Tak wskazują przynajmniej zalecenia poszczególnych producentów samochodów. Po pierwszym serwisie termin kolejnej wizyty w warsztacie warto skrócić. Optymalnie przebieg nie powinien przekroczyć 30 – 60 tysięcy kilometrów. Zasada jest prosta: im starsze auto i im bardziej zużyty mechanizm, tym krótszy powinien być interwał.
Kiedy olej wymienić w manualu? Przekładnia mechaniczna ma to do siebie, że posiada mniejszą ilość newralgicznych punktów – np. precyzyjnych układów sterowania. W efekcie pojawia się nieco mniejsza konieczność pedantycznego dbania o jakość smarowidła. Przyjmuje się, że optymalny interwał wymiany oleju w skrzyni manualnej to 100 tysięcy kilometrów. I to bez wpływu na fakt czy mówimy o pierwszym serwisie, czy każdym kolejnym.
Dynamiczna wymiana oleju w skrzyni automatycznej
Jak wymienić olej w skrzyni biegów? W przypadku skrzyni automatycznej procedura jest dość skomplikowana. Bo samo odkręcenie korka spustowego i zlanie smarowidła przy użyciu grawitacji pozwala jedynie na częściową wymianę. Spora ilość – często nawet 60 proc. objętości substancji – pozostanie bowiem wewnątrz magistrali. Tak przeprowadzona wymiana pozwala jedynie na odświeżenie oleju. A to oznacza, że z pełną wymianą kierowca niestety sobie nie poradzi. W takim przypadku konieczna jest pomoc mechanika i przeprowadzenie tzw. dynamicznej wymiany oleju.
W takim przypadku pracownik warsztatu musi podłączyć do rozgrzanej skrzyni specjalną pompę. Ta pod ciśnieniem wypchnie stary olej z mechanizmu i oczyści jego wnętrze specjalnym preparatem. Po zakończeniu procesu zaleje mechanizm odpowiednią ilością nowego smarowidła. Podczas dynamicznej wymiany oleju w skrzyni biegów oczywiście nadal należy wymienić filtr. To jednak nie koniec. Standardem jest też bowiem komputerowa adaptacja przekładni – tylko wtedy będzie mogła pracować prawidłowo.
Dużo prościej jest w sytuacji, w której procedura dotyczy przekładni manualnej. Jak wymienić olej w skrzyni biegów? W pierwszej kolejności trzeba podnieść auto np. na podnośniku i zadbać o jego właściwe wypoziomowanie. Potem warto znaleźć wszystkie korki – mogą być nawet trzy! Na początek odkręca się wlewowy i dopiero spustowy. Gdy do specjalnie przygotowanej miski zleje się całe smarowidło, korek spustowy należy zakręcić. W tym momencie warto zaznaczyć, że konieczne jest zastosowanie nowej uszczelki – gumowej lub miedzianej. Na zakończenie procedury poprzez korek wlewowy uzupełnia się poziom oleju.
Jak wymienić olej w skrzyni biegów? W manualu jest prościej!
Przed zalaniem przekładni warto sprawdzić w książce serwisowej jakiej ilości smarowidła wymaga skrzynia. Tego nie może być ani za dużo, ani za mało. Generalna zasada wymiany oleju w skrzyni biegów manualnej brzmi intuicyjnie. Czasami producenci szykują jednak kierowcom niespodzianki, które utrudniają lub wręcz uniemożliwiają samodzielne przeprowadzenie procedury. I tak np. przekładnie w Fordach nie mają w ogóle korków, w Daewoo Lanosie do zlania starego oleju konieczne jest odkręcenie pokrywy pod skrzynią, a czasami zużytą substancję da się jedynie odessać z wnętrza skrzyni lub zlać podczas wymiany sprzęgła.
Oczywiście może się zdarzyć, że kierowca nie będzie chciał wymieniać oleju ani w skrzyni manualnej, ani automatycznej na własną rękę. Na szczęście w takim przypadku może skorzystać z pomocy mechanika. Serwis przekładni jest dużo tańszy w przypadku manualu. Tutaj koszt robocizny mechanika może się zamknąć w kwocie 100 złotych. W przekładni automatycznej kierowca się musi liczyć z sumą dużo wyższą. Przy dynamicznej wymianie sama praca warsztatu zostanie wyceniona na jakieś 500 złotych. A do tego dojdą jeszcze materiały – olej, środek czyszczący, filtr. W efekcie kosz wzrośnie do 1000 – 1200 złotych.
Podsumowując, przekładnia w samochodzie jest mechanizmem kluczowym i poddawanym każdego dnia dużym przeciążeniom. Kierowca chcący uniknąć potężnych kosztów ewentualnych napraw, nie może zatem zapomnieć o jej serwisowaniu. A podstawę stanowi wymiana oleju. Co ciekawe, ta dotyczy nie tylko przekładni automatycznych, ale i manualnych! Jak wymienić olej w skrzyni biegów? W manualu kierowcy nawet samodzielnie pójdzie gładko. W automacie zdecydowanie lepiej poprosić o pomoc mechanika.
Przeczytaj więcej na Motointegrator.com: Wymiana oleju w skrzyni biegów