Hybryda częścią pań będzie kojarzyć się z paznokciami. Osoby związane z komputerami pomyślą o tabletach, jednak teraz czas pomówić o samochodach. Hybryda to w motoryzacji potoczne określenie na samochód hybrydowy. Technologia ta łączy dwa rodzaje silników w jednym pojeździe. Co właściwie oznacza samochód hybrydowy i jakie są jego zalety? Postanowiliśmy to wyjaśnić i sprawdzić.
Samochody spalinowe, hybrydowe, elektryczne, wodorowe
Nie mieliśmy tylu rodzajów pojazdów od czasu, gdy rynek motoryzacyjny już się ukształtował. Przez ostatnie dekady na drogach królowały samochody z silnikiem benzynowym lub diesla. W ostatnich latach mamy jednak do czynienia z prawdziwą rewolucją, która sprawiła, że pojawiły się samochody wykorzystujące także inne źródła energii niż ropę i benzynę. Przede wszystkim wiele mówi się o autach elektrycznych, takich jak Tesla czy Nissan Leaf, ale pojawiają się też pojazdy zasilane wodorem. Do tego dochodzą jeszcze auta z instalacją gazową, a czasem także te korzystające z gazu ziemnego, czyli CNG.
Wybór jest szeroki, choć wciąż dominują pojazdy na konwencjonalne/tradycyjne paliwa. Nowe technologie (zwłaszcza samochody elektryczne) mają swoje ograniczenia. Samochody na prąd z akumulatorami wymagają długiego ładowania, mają ograniczony zasięg i kosztują krocie. Zanim sytuacja ulegnie zmianie, producenci postanowili zaoferować samochody łączące cechy aut spalinowych z elektrycznymi. Takie połączenie nazywamy właśnie hybrydą.
Czym jest hybryda?
Samochody hybrydowe to pojazdy korzystające z dwóch różnych napędów. Najczęściej jest to silnik benzynowy lub wysokoprężny (diesel) w połączeniu z silnikiem elektrycznym (czasem kilkoma silnikami elektrycznymi). Istnieje kilka rodzajów aut hybrydowych, różni producenci stosują inne rozwiązania technologiczne, co skutkuje różnymi efektami.
Większość pojazdów hybrydowych jednocześnie wykorzystuje zarówno silnik spalinowy, jak i elektryczny. Część pozwala jednak przejść wyłącznie na silnik elektryczny na określonym dystansie. Natomiast w niektórych modelach silnik elektryczny jest dołączany dopiero, gdy zajdzie taka potrzeba np. w przypadku zapotrzebowania na większą moc. Często zależy to od trybu wybranego w samochodzie.
Typy samochodów hybrydowych
Samochody hybrydowe możemy podzielić według różnych zasad. Chociażby ze względu na rodzaj zastosowanego silnika spalinowego diesellub benzyna. Najważniejszy jest jednak podział na hybrydy, których akumulatory ładują się jedynie poprzez odzyskiwanie energii np. podczas hamowania pojazdu oraz hybrydy typu plug-in, gdzie samochód można podłączyć pod zasilanie i naładować akumulator tak, jak w pojazdach stricte elektrycznych. To podział najbardziej widoczny, ale niekoniecznie kompletny.
Drugi podobny podział dzieli auta hybrydowe na mikrohybrydy, gdzie silnik elektryczny pełni jedynie rolę rozrusznika i alternatora, łagodne hybrydy, w których silnik elektryczny nie może sam napędzać samochodu i tylko jest wsparciem dla silnika spalinowego oraz pełne hybrydy gdzie silnik elektryczny działa samodzielnie lub wspiera silnik spalinowy.
Występuje też podział samochodów hybrydowych ze względu na sposób w jakim połączone są silniki spalinowe i elektryczne. Mamy więc hybrydy szeregowe gdzie silnik spalinowy napędza generator prądu, który wykorzystuje później silnik elektryczny. Hybrydy równolegle gdzie jednostka elektryczna pełni funkcję pomocniczą. Wśród równoległych napędów hybrydowych wyróżnić możemy 3 podgrupy – napędy o jednym sprzęgle, dwóch sprzęgłach oraz o rozdzielnych osiach. Ponadto mamy również hybrydy mieszane gdzie konstrukcja łączy rozwiązania znane z połączenia szeregowego i równoległego.
Technologia samochodów hybrydowych wciąż jest rozwijana. Producenci stosują różne mechanizmy, przez to moemy wyróżnić tak wiele rodzajów samochodów hybrydowych. Z tego powodu nie zawsze można ze sobą porównywać samochody hybrydowe, w których energia elektryczna jest pozyskiwana jedynie podczas hamowania z tymi, gdzie akumulatory możemy ładować przy pomocy klasycznego gniazdka. Samochody te będą różniły się skomplikowaniem konstrukcji, mechaniką działania, kosztami produkcji podzespołów, a przede wszystkim cen zakupu i osiągami.
Korzyści wynikające z użytkowania hybrydy
Przynajmniej w teorii samochody hybrydowe powinny nieść za sobą zalety zarówno samochodów spalinowych, jak i elektrycznych. W praktyce zależy to od poszczególnych modeli, o czym wspomnieliśmy powyżej. Wszystkie powinny oferować niższe spalanie od takich samych modeli samochodów z silnikami stricte spalinowymi o podobnych osiągach. A to przekłada się na niższe koszty eksploatacji. Jednak podobnie jak w przypadku porównania silników benzynowych i wysokoprężnych (diesel) opłacalność tego napędu będzie zależna od sposobu użytkowania samochodu. Hybrydy najlepiej sprawdzają się przy częstych podróżach po mieście. W końcu to w takich warunkach najłatwiej odzyskać energię z hamowania.
Wiele zalet mają hybrydy, które mogą pracować przez pewien okres wyłącznie na silniku elektrycznym, co daje możliwość wjechania do niektórych stref w mieście czy nawet pokonywania krótkich odcinków praca-dom jedynie w tym trybie. Dzięki temu rzeczywiście możemy sporo zaoszczędzić, natomiast poza miastem czerpać korzyści z tradycyjnego silnika i długich dystansów. Niestety trzeba pamiętać, że akumulatory w samochodach hybrydowych są jeszcze mniej wydajne niż te w samochodach elektrycznych. Nawet w hybrydach typu plug-in maksymalna odległość na silniku elektrycznym to często jedynie 15-20 km.
Dodatkowo samochody hybrydowe zwykle korzystają z automatycznej skrzyni biegów, pozbawione są też paska klinowego, alternatora oraz rozrusznika. To sprawia, że są tańsze i łatwiejsze w serwisowaniu. Zwykle też pozostałe części pasują z tożsamych modeli z silnikiem spalinowym, przez co dostępność części jest dość duża.
Dostępne w Polsce modele
O zakupie używanego samochodu hybrydowego piszemy w oddzielnym tekście. Wybór takich pojazdów na naszym rynku jest dość spory. Pojawia się też wiele nowych modeli głównie japońskich marek Toyota, Lexus czy Mitsubishi. To właśnie Toyota jest liderem naszego rynku oferując takie modele jak Yaris, Auris, RAV4, czy Prius. Nową hybrydę zapowiada także KIA. Wcześniej w Polsce dostępne był takie samochody hybrydowe jak Volkswagen Jetta, Honda Jazz, Peugeot 3008, 508, Chevrolet Volt, Opel Ampera czy Kia Optima. Wybór jest dość szeroki i zdecydowanie większy niż aut elektrycznych.
Przyszłość samochodów hybrydowych
Szybkiego przejścia na samochody elektryczne nie należy się spodziewać. Co prawda niektóre państwa, np. Niemcy poważnie myślą o zakazie sprzedaży samochodów spalinowych, ale to wciąż jest kwestia przynajmniej dekady. Do tego czasu na rynku powinno pojawić się jeszcze wiele pojazdów hybrydowych. Kto wie, czy nie pojawią się jeszcze inne hybrydy np. łączące silnik elektryczny z napędem wodorowym. Na chwile obecną samochody hybrydowe traktowane są jednak jako etap przejściowy pomiędzy samochodami spalinowymi a elektrycznymi.
Hybrydy to nie tylko samochody osobowe
Połączenie dwóch źródeł paliwa nie jest nowością o czym zaświadczy wielu polskich kierowców korzystających z instalacji LPG. Tych jednak nie nazywamy hybrydami. Samochody hybrydowe dają nam korzyści płynące z aut elektrycznych, jak i spalinowych.Niestety większość modeli nie oferuje dużych zasięgów przy zasilaniu jedynie energią elektryczną. Pojazdy te są właściwie etapem przejściowym i jeśli samochody elektryczne się upowszechnią, to hybrydy odejdą w niepamięć podobnie jak większość aut spalinowych.
Na chwile obecną napędy hybrydowe częściej niż w samochodach osobowych występują w nowych autobusach miejskich, śmieciarkach czy innych pojazdach specjalnych. Tam zalety tego napędu są jeszcze większe, gdyż silnik elektryczny jest bardziej efektywny przy częstych postojach niż silnik spalinowy. Z pewnością warto rozważyć zakup samochodu hybrydowego zwłaszcza gdy planujemy zakupić nowy pojazd lub auto wyprodukowane w ostatnich kilku latach.