Skrót ABS pochodzi od Anti-lock Braking System, co oznacza system zapobiegający blokowaniu kół podczas hamowania. System ABS to jeden z tych wynalazków w motoryzacji, które radykalnie poprawiły bezpieczeństwo uczestników ruchu drogowego.
ABS w aucie już od ponad dziesięciu lat, a konkretnie od 1 lipca 2006 r, jest obowiązkowym wyposażeniem wszystkich nowych samochodów sprzedawanych w Polsce. I bardzo dobrze, bo dzięki niemu nawet mało wprawni kierowcy mogą znacznie lepiej kontrolować auto podczas gwałtownego hamowania.
Jak działa system ABS?
System ABS zwalnia kierowcę z konieczności odpowiedniego dozowania siły hamowania. Zasadę działania ABS-u najprościej zilustrować dwoma skrajnymi przypadkami – podczas jazdy koło obraca się zupełnie swobodnie (poślizg wynosi wówczas 0 proc.), natomiast przy awaryjnym hamowaniu i wciśnięciu hamulca „do spodu”, koło zostaje całkowicie zablokowane (poślizg wynosi 100 proc.). Przy pełnym zablokowaniu kół sterowanie autem jest niemożliwe i kierowca ma kłopoty z panowaniem nad kierunkiem jazdy.
ABS działa w taki sposób, aby hamować z maksymalną efektywnością i na możliwie najkrótszym dystansie, ale przy zachowaniu kontroli.
Dzieje się tak przy utrzymaniu wartości poślizgu koła w granicach 25 proc. Taki efekt uzyskuje się dzięki odpowiednim czujnikom, umieszczonym przy każdym z kół pojazdu, zaworom regulującym ciśnienie oraz pompie ABS, która na podstawie wskazań czujnika steruje układem hamulcowym – na przemian zwiększając i zmniejszając siłę, z jaką blokowane są hamulce. Stosowane dawniej techniki jazdy, jak hamowanie pulsacyjne, trafiają dzięki temu do lamusa, bo elektronika przejmuje obowiązki spoczywające kiedyś na kierowcy.
Historia ABS
Prace nad systemem ABS były prowadzone od początku poprzedniego stulecia, a samo rozwiązanie było początkowo stosowane w branży lotniczej. Pierwszym seryjnym samochodem z układem ABS (tzw. jednokanałowym, działającym jedynie na tylną oś) było brytyjskie, 8-cylindrowe coupé – Jensen FF, natomiast pełnowartościowy, działający na obu osiach, system ABS produkcji Bosch zadebiutował 1978 r.
Pierwszym samochodem seryjnie wyposażonym w ABS był Mercedes klasy S W126, który wszedł na rynek w 1979 r.
Od tego czasu wiele się zmieniło – dziś system ten jest niemal oczywistością nawet w najtańszych autach. Żeby wyobrazić sobie, jak dużą ewolucję przeszedł, warto spojrzeć na liczby – sprzedano już prawie 200 mln zestawów, a waga obecnie oferowanej generacji ABS jest niemal pięciokrotnie niższa od jego pierwszej wersji. Premierowy, jednokanałowy układ ABS działał wyłącznie na oba koła tylnej osi równocześnie, obecnie oferowane systemy czterokanałowe kontrolują osobno każde koło pojazdu.
System ABS – fakty i mity
Mimo że ABS znacznie podnosi bezpieczeństwo jazdy, jego posiadanie nie powinno wyłączać wyobraźni i myślenia. Zadaniem ABS jest wspomaganie kierowcy, a nie obalanie praw fizyki.
Warto na przykład pamiętać, że system ten nie służy wyłącznie skracaniu drogi hamowania, a przede wszystkim poprawie sterowności i stabilności.
Dlatego też, na niektórych rodzajach nawierzchni (np. na luźnych lub śliskich podłożach) ABS może nawet wydłużyć tor hamowania. Dobrym pomysłem są ćwiczenia hamowania w różnych warunkach meteorologicznych i na różnych podłożach. Pozwoli to na wyćwiczenie odruchów i uniknięcie zaskoczenia w awaryjnej sytuacji. Jedną z istotnych kwestii jest wciskanie pedału hamulca z maksymalną siłą i niezmniejszanie nacisku na niego aż do całkowitego zatrzymania pojazdu.